De Koninklijke Nederlandsch-Indische Luchtvaart Maatschappij (afgekort tot KNILM) is de voormalige [wiki]luchtvaartmaatschappij[/wiki] van Nederlands-Indi?. De KNILM was geen dochteronderneming van de [wiki]KLM[/wiki], zoals vaak wordt gedacht. Het was een zelfstandige onderneming die wel sterke banden had met de KLM, onder meer doordat KLM-directeur [wiki]Albert Plesman[/wiki] ook een bestuursfunctie had bij de KNILM. Hoewel de KNILM qua naam bijna gelijk is aan het KNIL-leger van voormalig Nederlands-Indi? stond ze hier geheel los hiervan.
Het bedrijf werd op 16 juli 1928 opgericht en bood luchtverbindingen aan binnen Nederlands-Indi?, het huidige Indonesi?. De eerste retourverbindingen waren die tussen Batavia - Bandoeng en Batavia - Semarang vanaf 1 november 1928. Deze laatste lijn werd later doorgetrokken naar de havenstad Soerabaja. Geleidelijk aan werd het luchtnet uitgebreid met vluchten naar bestemmingen op andere eilanden in de archipel, zoals Palembang en Medan op Sumatra, de oliehavens Balikpapan en Tarakan op Borneo en het vakantie-eiland Bali. In de jaren vlak v??r de Tweede Wereldoorlog kwam er ook een uitgebreid net tot stand met bestemmingen in het oosten van de Indonesische archipel, zoals Ambon. Hiervoor werden speciaal amfibievliegtuigen aangeschaft, die op het water konden landen.
Al in 1930 kwam de eerste internationale luchtverbinding tot stand met Singapore. Op 3 juli 1938 volgde een luchtlijn met Sydney in Australi?, via Darwin, Cloncurry en Charleville.
Tijdens de Japanse aanval op Nederlands-Indi? tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de KNILM ingezet voor evacuatievluchten en transport voor de Nederlands-Indische strijdkrachten. Vlak v??r en na de Japanse invasie van Java op 1 maart 1942 werden alle KNILM-vliegtuigen met voldoende vliegbereik ge?vacueerd naar Australi?. Op 6 maart 1942, twee dagen voor de capitulatie van Java vertrok het laatste KNILM-vliegtuig vanaf de renbaan in Bandoeng. Een aantal vliegtuigen kwam in Darwin in Australi? aan en werd daar vervolgens op de grond bij een Japanse luchtaanval beschadigd of vernietigd. Na de capitulatie van Java waren nog elf KNILM-vliegtuigen over in Australi?, 3 Douglas DC-5, 2 DC-3, 2 DC-2 en 3 Lockheed L-14 Super Electra. De resterende vliegtuigen werden half mei 1942 verkocht aan de Amerikaanse strijdkrachten.
Na de Tweede Wereldoorlog slaagde het KNILM er niet in om haar werk weer op te pakken. Door het uitbreken van gevechten tussen Indonesische nationalisten en de Nederlandse strijdkrachten was in de jaren vlak na de oorlog geen normaal luchtverkeer mogelijk in Nederlands-Indi?. Alle vluchten werden in die periode uitgevoerd met militaire transportvliegtuigen, geco?rdineerd door het Netherlands Indies Governement Air Transport (NIGAT). In opdracht van het NIGAT werd het KNILM in 1946 op papier opnieuw opgericht met de bedoeling om chartervluchten uit te voeren naar buitenlandse locaties. Vanaf 16 november 1946 werd een wekelijkse luchtlijn gevlogen van Batavia over de Grote Oceaan naar Los Angeles in de Verenigde Staten. Deze dienst werd gevlogen met vier viermotorige Douglas DC-4's van het NIGAT. De dienst was geen succes en moest na enkele maanden worden gestaakt.
Officieel werd de KNILM op 1 augustus 1947 opgeheven, toen de restanten van de KNILM werd overgenomen door de KLM. De KLM richtte op die datum een dochteronderneming op, het KLM Interinsulair Bedrijf dat de luchtlijnen in de Indonesische archipel ging exploiteren.
[h3]Vliegtuigen van de KNILM[/h3]
7 [wiki]Fokker F.VIIb-3m[/wiki], in dienst tussen 1928 en 1930.
2 [wiki]Fokker F.XII[/wiki], in dienst 1931.
3 [wiki]Douglas DC-2[/wiki], in dienst 1935.
3 [wiki]DeHavilland Dragon Rapide[/wiki], in dienst 1935 voor luchtkartering in Nederlands Nieuw-Guinea.
2 [wiki]Sikorsky S-38[/wiki] amfibievliegtuigen, in dienst 1936 voor luchtkartering in Nederlands Nieuw-Guinea.
5 [wiki]Lockheed 14-WF62 Super Electra[/wiki], in dienst 1938 voor de luchtlijn naar Australi?.
2 [wiki]Grumman G-21A Goose[/wiki] amfibievliegtuigen, in dienst 1940. Een derde werd in 1941 gehuurd van de oliemaatschappij NNGPM
3 [wiki]Douglas DC-3[/wiki], in 1940 overgenomen van de KLM na de bezetting van Nederland.
4 [wiki]Douglas DC-5[/wiki], in dienst in 1940-1941.
3 [wiki]Sikorsky S-43[/wiki] amfibievliegtuigen, in dienst 1941
[h3]Routes (in 1936)[/h3]
Batavia-Bandoeng (2 maal daags bij westmoesson; 3 maal daags bij oostmoesson)