Nederlands Indië en Watervliegtuigen.
Op pagina 6 ging het over bommen laden te Tarakan, Borneo, middels een bom-vlot.
En over rondvaren in een Indo-gondel met Sambo en het 'lachebekje'.
Bijlage 14835
Bijlage 14836
Er is een relatie tussen de twee foto's die me hiervoor ontgaan was.
Het bommenladen laat een leidinggevend officier zien van Indische komaf.
Hij mag niet onvermeld blijven; dat was ik eerder vergeten te doen.
Hij is C L J F Douw van der Krap, die in 1949 tot Ridder MWO zou worden geslagen.
Hij raakte in Nederland krijgsgevangen in 1940.
Zat in diverse beruchte kampen, waaronder Colditz, en was daar een drukke baas.
Kort gezegd, hij was "slechts met de grootste moeite te handhaven door de Duitsers".
Hij ontsnapte uiteindelijk, en dat was een prestatie van belang.
Bedenk wel dat er in 1944 héél weinig mensen rondliepen met een Indonesisch uiterlijk...
Googlen levert een interessant verhaal op.
Nu de foto's.
De foto hieronder en die van de mannen op het vlot zijn genomen met hetzelfde licht-lekkende boxje, vermoedelijk op dezelfde dag.
Bijlage 14837
Nu nog de relatie tussen Heer Douw en het vaartochtje.
Het is een flinterdun draadje, maar toch:
De munitie werd eerst per smalspoor wagentje in grote kisten aangevoerd naar de kade.
Daar werd het transportgroepje voltallig vereeuwigd, tevreden met hun gedane arbeid.
En helemaal rechts op deze foto staat weer het lachebekje uit de gondel, de jongere broer van mijn vader.
Het NIMH, waar deze foto vandaan komt noemt hem als P A de Moor, helemaal correct.
Bijlage 14838
Dit wilde ik nog even kwijt.
Er is nog een zijlijntje.
In de MLD vlogen we operationeel met vaste bemanningen.
Zo vloog ik een jaar lang met de schoonzoon van Hr Douw van der Krap, Jan was zijn voornaam.
Een Ridder MWO is dat niet voor niets geworden; er zit een kop op.
Vooral een Indische dochter weggeven gaat niet vanzelfsprekend.
Daar werden door de Kolonel, die inmiddels was gepensioneerd, zeer strenge regels aan verbonden.
Alles in het tijdsbeeld van toen uiteraard.
Soms, als het (heel kort) over privé ging tijdens een reis mompelde Jan dan iets van:
“het is allemaal maar knap lastig”.
En dat was het.
Tracker.
Nederlands Indië en Watervliegtuigen.
Ik ga verder met de Watervliegtuigen, volgend hoofdstukje.
De Fokker T IVA.
De albums bevatten geen verdere T IV's meer.
De tijd schreed voort.
In 1936 kwamen de eerste verbeterde machines van een groep van twaalf aan in de Oost.
Deze T IVA had behoorlijk krachtiger motoren, en de romp had een andere 'look'.
Tien ervan haalden de 'eindstrijd' in begin '42, en werden toen opzettelijk vernield.
Twee verongelukten.
Helaas zijn er niet veel T IVA foto's in het album opgenomen.
De lol raakte er kennelijk een beetje af bij mijn Pa.
Het resultaat blijft dus wat beperkter.
Achter in een van de boeken zit een grote foto, los, al 70 jaar, maar gelukkig onbeschadigd.
Hij moet nodig in een map opgeborgen worden.
Bijlage 14844
De MLD bestond 20 jaar in 1937, en dat was aanleiding om een groepsfoto met allure te laten maken.
Hij is genomen op Morokrembangan, bij Surabaja, in en voor hangar tien.
De machines er in en de mannen er vóór.
Er werd een beroepsfotograaf ingehuurd.
Deze bleek in staat om 500(!) man in bijna perfecte symmetrie op te stellen.
Bijlage 14845
Onder het landingslicht in de bakboords vleugel ziet u een groen pijltje.
De zittende lieden op de voorste rij zijn officieren; ze hebben allen in opdracht -of volgens afspraak-, het linker been over het rechter geslagen.
Ik ga eerst aandacht vragen voor een absoluut onbelangrijk detail, maar ik heb inmiddels zo veel tijd aan deze foto besteed dat ik er niet meer om heen kan...
Op de voorste rij bevinden zich ook twee burgers in een wit pak.
Een ervan doet het netjes, is voorzien van een vlinderdasje.
Dat heette ook wel een 'propeller', dus hij was geheel in stijl bij dit
gezelschap.
Bijlage 14846
De ander valt meer op.
Hij draagt een tropenhelm en een zeer uitbundige stropdas.
Zijn functie in het Gouvernement zal hem dit wel voorschrijven.
Hij draagt zwarte schoenen, net als de andere burger.
Het is hem vergeven; alleen de Marine verstrekte namelijk witte schoenen bij het tropenuniform.
Maar wat onvergeeflijk lijkt is het feit dat de man ten eerste zwárte sokken draagt, als enige van de vijf honderd, en dat ten tweede, hij zijn been héél hoog, a-symmetrisch, optrekt om dat te tonen...
Het moet de fotograaf vast zijn ontgaan.
Bijlage 14847
Even terug naar het eerder genoemde groene pijltje.
Dit maakt de foto voor mij een stuk persoonlijker, omdat het de oude Tracker markeert.
Ik kwam er pas twee jaar geleden achter dat mijn Pa ook deel uit maakte van de groep.
Hij had me dat zelf nooit verteld.
Dertig jaar later was hij tijdens een reis Hangarofficier aan boord van de Doorman.
Vader en zoon, beiden officier, op dezelfde reis.
Dat was nog niet eerder gebeurd.
Bijlage 14848
Bijlage 14849
Bijlage 14850
De MLD werd 50 dat jaar, en ik de helft.
Ik filmde toen wat met een 8 mm opwind-Kodak.
Fotograferen werd daarom eigenlijk vergeten; blijven alleen deze wat vage film snaps over.
Ik kan me daar wéér over verbazen...
Het mag er goed uit zien vóór hangar X, maar binnen is de boel ook symmetrisch opgesteld.
De T IVA wordt geflankeerd door twee Dornieren Wal naar mijn mening.
Belichting bijstellen levert niet meer op dan op foto 8 is te zien.
Bijlage 14851
De grote Fokker staat er mooi bij.
Beide propellers staan keurig opgelijnd in de tien voor twee stand.
Dat Fokker alleen aan bakboord landingslichten en de pitotbuis had zitten kon de fotograaf niet helpen in zijn streven naar symmetrie.
Maar wat hem wél is ontgaan is het feit dat een onverlaat de wat onhandig gevormde-deur-met-kijkgat van de T IVA aan stuurboord dwars heeft gezet.
Foei!
Bijlage 14852
Eenmaal aan de slag met de foto heb ik hem van alles ontdaan.
Blijft over het vooraanzicht van de T IVA zoals dat weinig is gefotografeerd.
En ik heb de deur dicht gedaan.
Bijlage 14853
Bijlage 14854
De zeventien en de achttien zijn op de bekende wijze gefotografeerd.
Bijlage 14855
Bijlage 14856
Vanaf de overkant van het vaarwater zag de basis er als volgt uit, met hangar tien, X, aan de linker zijde.
Dit alles ligt aan de Noord-Oostpunt van Java.
Bijlage 14857
Bijlage 14858
vervolgd.