Fokker en Platz

Hallo allemaal,

Er is schijnbaar nog veel debat over op wiens naam de Fokker ontwerpen staan, die gemaakt zijn na het overlijden van Kreutzer. Zowel de militaire vliegtuigen als de vroege passagiersvliegtuigen. Of dit nou Fokker was, of Platz, of dat hij een ontwerpteam had..

Ik heb Fokkers autobiografie gelezen en ook Weyl's boek, Fokker The Creative Years. Geen van beide komen van een echt betrouwbare bron, lijkt me zo.

Ik heb onlangs Fokker Verkeersvliegtuigen en Fokker Bouwer aan de Wereldluchtvaart in bezit gekregen en die zal ik ook eens door gaan spitten.

Kunnen jullie misschien nog andere bronnen/literatuur aanraden, Nederlandse of anderzijds? Of wellicht nog andere informatie over deze kwestie?

Bedankt,

Joris

De rol van Platz is altijd onduidelijk geweest. Er zijn auteurs die zijn rol binnen het bedrijf minder belangrijk hebben willen doen voorkomen. Toch denk ik dat hij wel degelijk hoofdverantwoordelijke was, en dat Fokker slechts een toetsende taak had (als hij al in Nederland was). Dan was er ook nog Walther Rethel, ontwerper van de Fokker F.VII en later kwam Bertus Grase die de F.VII heeft ge-update.

Bedankt voor je reactie.

Maar is het boek van Weyl de enige bron over de rol van Platz? Of zijn er meer concrete bronnen hiervoor.

Er is wat aan de hand met het boek van Weyl. Peter Grosz heeft aan de hand van allerlei archiefstukken aan kunnen tonen dat Weyl bij het schrijven van zijn boek het niet zo nauw nam met het beschrijven van de geschiedenis en zo zijn eigen "interpretatie" had van een aantal zaken.

Het is moeilijk uit te leggen. Lees bijvoorbeeld:
http://www.crossandcockade.com/Uploa...Correction.pdf

Henri Hegener en Thijs Postma geven in hun boeken aan Platz wel een heel belangrijke rol en ik ben ervan overtuigd dat dit juist is. Anthony ontwierp in elk geval niks. Hij was piloot, zakenman, knutselaar en opschepper, maar geen ingenieur.

In mijn boek over de D.21 schrijf ik een telegram dat Anthony naar Nederland stuurde nadat hij Erich Schatzki had aangenomen (kennelijk helemaal op eigen houtje). Daarin noemt hij zichzelf nog steeds de chef-constructeur, maar dat is bespottelijk. Hij woonde niet eens in Nederland.

Platz was ook maar een lasser van oorsprong en dat is opmerkelijk, maar het past wel bij Fokker. Anthony had een hekel aan wetenschappers en de werkwijze van het bedrijf was heel ambachtelijk. Toen Albatros D.VII's ging bouwen bleken er niet eens behoorlijke bouwtekeningen te bestaan.

Het boek van Hegener heet 'Fokker - the man and the aircraft.' Het zal misschien niet makkelijk te vinden zijn.

Peter:)

Bedankt, die zal ik eens op proberen te zoeken!

Ja, ook toen Fokker juist in Nederland zat kwamen de ontwerpen nog uit Duitsland...

Waren de D.VII's die Albatross bouwde ook niet nog eens beter dan de Fokker exemplaren?
Dat beeld, van machines waaraan continue gesleuteld moet worden om ze echt helemaal goed te krijgen zie ik ook bij mijn onderzoek naar de C.5. Ook de Noorse C.5'en waren, na veel sleutelwerk, beter dan het originele Fokker product.

Reinhold Platz article in C&C

Hier een interessante discussie waar de rol van Platz te discussie wordt gesteld.

Voor egen van beide standpunten lijkt concreet bewijs te zijn. Ik heb wel dat boek van P. Grosz 2ehands besteld..kan ik mijn Duits weer eens afstoffen!

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door g-1reaper

Waren de D.VII's die Albatross bouwde ook niet nog eens beter dan de Fokker exemplaren?
Dat beeld, van machines waaraan continue gesleuteld moet worden om ze echt helemaal goed te krijgen zie ik ook bij mijn onderzoek naar de C.5. Ook de Noorse C.5'en waren, na veel sleutelwerk, beter dan het originele Fokker product.

---

Yep,de vliegers hadden liever een D.VII van Albatros, zegt men. De Fokkers werden gewoon niet volgens industriële normen gebouwd denk ik.

Later werd dit denk ik wel beter, toestellen als de D.17 en D.21 zaten goed in elkaar en vlogen scherp. Maar de monteurs waren minder enthousiast. Bovenvleugels van C.10's waren bijvoorbeeld nog steeds niet onderling uitwisselbaar doordat de boorgaten voor de stijlen niet op dezelfde plaats zaten.

Het grootste probleem was in die latere jaren denk ik dat Fokker zich liever niet bemoeide met de motoren, bewapening en andere spullen die de klanten erin wilde hebben, als het niet goed werkte was dat hun probleem.

Peter:)

Jorri,

Op Marktplaats wordt het boek van Hegener ; "Fokker The Man and the Aircraft" aangeboden, samen met boek; 40 jaar militaire luchtvaart

Vraagprijs is absoluut niet teveel. (en Zwijndrecht niet te ver)
Misschien is het wat voor je

Marktplaats.nl > Boeken over (militaire-) luchtvaart. - Boeken - Vervoer en Transport

Succes, Stef

Stef,

Bedankt voor de tip. Ik heb beide boeken echter al besteld - jammer genoeg voor niet zo'n goede prijs als de deze. Hopelijk weet iemand anders er zijn voordeel mee te doen!

Kritiek op Anthony Fokker
Het is al weer jaren geleden dat ik het boek “The creative years” geschreven door A.R. Weyl en verschenen in 1965, heb gelezen. Nu heb ik het weer eens goed doorgekeken. Echt technisch kan ik het niet beoordelen. Dat laat ik graag aan experts over. Het boek geeft zeer gedetailleerde informatie over het wel en wee van Fokker tot 1923 m.n. over de ontwikkelde en gebouwde Fokkervliegtuigen. De Duitser Weyl had het niet zo op Anthony Fokker. In het begin van het boek noemt hij Fokker toen hij in 1918 naar Nederland vluchtte “a world –famous personality and a criminal” (p. 10). Hiermee is meteen de toon gezet en doet afbreuk aan het toch bijzonder interessante boek. Het hele boek van Weyl is opgezet om meer eer te geven aan Reinhold Platz, Fokker ’s medewerker voor jaren. Platz, van origine lasser en later constructeur, was volgens Weyl de man achter de meeste Fokker-ontwerpen gedurende de Eerste Wereldoorlog en niet Fokker zoals Fokker in zijn autobiografie ”De vliegende Hollander” beweert. Weyl breekt in zijn boek op een subjectieve, uiterst kritische en soms sarcastische toon bijna al het werk van Anthony Fokker af. Het komt er op neer dat Fokker toch maar heel weinig heeft gepresteerd en eigenlijk deugde er maar weinig aan deze Nederlander.
Door het vroegtijdig overlijden van Weyl in 1959 is het boek pas na zijn dood verschenen waardoor bronnen en literatuurverwijzingen ontbreken. Hierdoor is het moeilijk om het waarheidsgehalte van Weyl’s beweringen te toetsen.
Conclusie: In “The creative years” krijgt alleen Platz alle eer en blijft er van Anthony Fokker weinig over. In zijn autobiografie trekt Fokker alles naar zich toe. De waarheid zal, zoals in dit soort situaties meestal het geval is, ergens in het midden liggen. De een kon niet zonder de ander. Beide boeken zijn te subjectief.
Een juister en objectiever beeld over Anthony Fokker en ook Reinhold Platz geeft de biografie “Fokker; een vervlogen leven” door Marc Dierikx, verschenen in 2014. Deze uitstekende biografie verdient het om zo snel mogelijk in het Engels te worden vertaald. M.n. inwoners van Groot-Britannië lezen alleen maar Engels zodat ze verstoken blijven van het werkelijke verhaal over Anthony Fokker.
Weyl, die in de dertiger jaren van de vorige eeuw van Duitsland naar Engeland vluchtte, zette zijn loopbaan daar voort als testvlieger en motordeskundige. Ook was hij geruime tijd directeur van een kleine vliegtuigfabriek. In Duitsland was hij vóór 1933 aan de Berlijnse technische hogeschool en aan het Duitse ministerie van defensie verbonden. Luchtvaarttechniek was hem dus niet vreemd. Hij heeft in zijn Duitse tijd veel informatie over Fokker verkregen. (Algemeen Handelsblad, 29 mei 1965).
Wim Snieder (wiak)

Nog een aanvulling op bovenstaande. Niet elke vliegtuigbouwer heeft ook zijn eigen vliegtuigen ontworpen. Neem als voorbeeld Donald Douglas. Hij heeft de DC-1, 2 en 3 ook niet ontworpen, maar toch was Douglas een grote naam in de vliegtuigbouw. Zo moet Anthony Fokker ook worden gezien.

Natuurlijk had Anthony Fokker bepaalde kwaliteiten. Niet allemaal hele goede.
De vraag is of Platz, de lasser, veel van zijn beroemdste vliegtuigen ontworpen heeft. Eerder zei ik dat ik geloofde van wel, maar wat weet ik er eigenlijk van. Niet veel.
Dit artikel lijkt best goed geïnformeerd, en noemt ene Franz Möser als ontwerper vam de D.VII onder meer.

https://www.historynet.com/fokkers-fabulous-flying-coffin.htm

Ook interessant, over Fokker en Junkers:
https://www.ufv.ca/jhb/volume_3/volume_3_byers.pdf