Een nationaliteitsteken ofwel roundel is een symbool dat onder meer op een [wiki]gevechtsvliegtuig|gevechtsvliegtuigen[/wiki] en andere vliegtuigen (en [wiki]helikopter|helikopters[/wiki]) van [wiki]luchtmacht|luchtmachten[/wiki] staat om aan te geven tot welke luchtmacht het betreffende vliegtuig behoort. Sommige landen gebruiken voor vliegtuigen van hun zeemacht een aparte roundel.
Nationaliteitstekens zijn meestal cirkelvormig en worden ook veel in wapenschilden gebruikt. De eerste keer dat een nationaliteitsteken op een vliegtuig verscheen, was tijdens de Eerste Wereldoorlog, door de Franse luchtmacht. Dit werd overgenomen door de Franse bondgenoten, waarna langzamerhand steeds meer landen volgden.
Van 1914 tot 1921 gebruikte de [wiki]LVA[/wiki] een oranje bol als nationaliteitsteken. Op 5 oktober 1921 werd overgegaan op een rood-wit-blauwe cirkel met in het midden een oranje stip. Hoewel er geen officieel besluit bestond over het aanbrengen van de tekens, werd door de LVA aangegeven dat het rode segment naar de voorzijde van de vleugel gericht moest zijn. Vanaf 1931 bracht de LVA de tekens op een andere wijze aan, met het witte segment naar de achterzijde van de vleugel. Deze methode werd op 23 december 1932 per Koninklijk Besluit No. 90 vastgelegd en werd vanaf die datum gehanteerd voor alle militaire vliegtuigen.
In 1939 waren er een aantal incidenten waarbij de Luftwaffe en de RAF ons luchtruim schond. Vaak waren dat fotoverkenners, maar bij een van deze incidenten werd een Nederlandse toestel onder vuur genomen. De [wiki]Fokker T.VIIIw[/wiki] R-5 werd ten noorden van Ameland neergeschoten. Het Duitse excuus was dat de bemanning van het toestel het Nederlandse vliegtuig voor een vijandelijk (RAF) toestel had aangezien.
Om dergelijke vergissingen te voorkomen werd een Oranje driehoek met een zwarte rand van tien centimeter als nationaliteits teken gekozen. Dit werd zowel in Nederland als in Nederlands Indi? gebruikt. De vliegtuigen van Nederlandse squadrons in de RAF (320, 321 en 322 sqn) waren meestal voorzien van een kleine oranje driehoek op de neus of onder de cockpit.
Toen de Japanners begin 1942 de gealli?erden rond Singapore en Nederlands Indi? troffen, bleek de oranje driehoek niet gemakkelijk van de Japanse rode bol te onderscheiden te zijn. Daarom werd vanaf februari 1942 op de Nederlandse toestellen in deze regio de Nederlandse vlag geschilderd, later in de oorlog vaak met een witte rand er omheen.
Na de oorlog is de [wiki]Koninklijke Luchtmacht|luchtmacht[/wiki] weer het rood, wit blauwe rozet met de oranje stip gaan gebruiken.