Norway Air Express 1939-1940

[Rob Mulder]

Ik ben bezig met een boek over "Det Norske Luftfartselskap, Fred. Olsen & Bergenske A/S" (Norwegian Air Lines, 1933-1946) en op 1 juni 1939 werd de DNL/KLM route Oslo - Kristiansand - Amsterdam geopend. Ik heb zelf al heel veel research over de route gedaan (zie artikel in "Luchtvaartkennis" en mijn artikel op www.europeanairlines.no en boek "Fornebu Lufthavn - En lufthavn blir til, 1934-1940), dus het algemene verhaal is al op zijn plaats.

Jullie zijn iets beter bekend met Nederlandse boeken dan ik (ik woon al 35 jaar in Noorwegen) dus ik wilde vragen of iemand biografiën heeft waar piloten over de route naar Oslo vertellen?

Ook ben ik in andere informatie geïnteresseerd. Zo is één van de DC-2 in Kristiansand van de baan geraakt en in het gras weggezakt. Weet iemand wanneer dat was? Moet tussen 1 juni en 30 oktober 1939 zijn geweest.

Er vlogen overigens ook Noorse (tweede) piloten op de route. De eerste vlucht was met Bernt Balchen.

[LVA-40]

Beste Rob,

Er is best wel wat informatie te vinden (in de vooroorlogse pers) over deze route en de Noorse vliegers in KLM vliegtuigen:

De Tijd, 25 juli 1939:

NOORSCHE VLIEGERS OP K.L.M.-TOESTELLEN Noren overwegen aanschaffing van DC 3-vliegtuigen
Intern. Aero Press verneemt, dat de directeur van den Luchtvaartdienst den Noorscher. vliegtuigbestuurders John Strandrud en Reidar Blong heeft toegestaan, om , aan boord van KL.M.-verkeersvliegtuigen in de stuurhut te zijn tijdens de uitvoering van den dienst. Deze beschikking is tot 15 Augustus a.s. van kracht.
De vliegers Strandrud en Blong zijn in dienst van Det Norske Luftfartselskap Pred. Olsen en Bergenske A.S., waarmede de K.L.M. te zamen de luchtlijn Amsterdam—-Kristiansand—Oslo exploiteert, welke 1 Juni j.l. geopend is. De beide Noren zullen eerfigen tijd op de Douglas DC 3 vliegtuigen der K.L.M, medevliegen op de Oslolijn, om de route èn het type vliegtuig te leeren kennen. Det Norske Luftfartselskap overweegt namelijk om tot aanschaffing van Douglas DC 3 vliegtuigen over te gaan.

Welke kist zakte weg op Kristiansand?
De eerste vlucht werd uitgevoerd op 1 juni 1939 met de DC-2 PH-AKH door KLM vlieger I.W. Smirnoff. (via: KLM DC-2's) Het zou, gezien de datum van verkoop van deze kist aan het Zweedse ABA, heel goed kunnen dat de kist nooit meer in Nederland is terug geweest. Het vloog althans niet meer voor de KLM sinds eind augustus 1939 en de KLM staakte op de 23ste de dienst op Oslo.
Ook de PH-AKI Kievit werd ingezet, maar deze werd nog na augustus 1939 geregeld ingezet. Qua logica kan deze dus beschadigd zijn, maar niet verkocht richting ABA. Kortom, de PH-AKH Haan acht ik de beste optie en dan na de landing van de heenvlucht naar Kristiansand voordat de dienst werd beeindigd (22 augustus).

Een zijweggetje is dat de Zweedse ABA eind 1939, begin 1940 best wel wat vliegtuigen heeft gekocht, waaronder een gloednieuwe DC-3 via Fokker. Zie bijlage. De aankoop van de DC-2 was in die zin niet onlogisch.

Leuk onderwerp overigens!

[Rob Mulder]

Bedankt voor de reactie. Fijn de namen van de Noorse piloten te krijgen. verder vloog Halvor Bjørneby in de winter van 1939-40 op de route Malmö-Amsterdam). John Strandrud en Reidar Biong zijn inderdaad DNL-piloten en nieuwe namen voor wat betreft de opleiding. Ook de datum die wordt genoemd is interessant.

Ongeluk: Sorry, ik was vergeten te vermelden dat het om de PH-ALR ging, maar de datum is onbekend.

[LVA-40]

Okee! Fijn dat je de registratie hebt!

De PH-ALR vertrok (op):
1) 10 juni 1939 vertrok de Reiger vanaf Schiphol naar Indië onder leiding van gezagvoerder Abspoel. (Leeuwarder Courant, 10 juni 1939);
2) 20 juni vertrok gezagvoerder Viruly met de Reiger in alle stilte voor de 750ste vlucht naar Nederlands-Indië. (Zaans Volksblad, 20 juni 1939); 25 juni terugkomst op Schiphol.
3) donderdag 26 oktober 1939 vertrek uit Napels naar Batavia (aankomst 31 oktober). Speciale kindervlucht vanuit Nederland. (Het Vaderland, 19 oktober 1939);

Tussen 25 juni en 26 oktober geen vermeldingen. Gezien het ontbreken van het opschrift "HOLLAND" op de romp en vleugel(rand) moet de foto voor half september zijn gemaakt.

Hartelijke groet,
Jan Grisnich

[Rob Mulder]

Beste Jan,
Dus het moet voor 10 juni of tussen 25 juni en midden september 1939 zijn gemaakt. De zomer van 1939 was mooi en duurde lang (tot in september), dus dat maakt het een beetje moeilijker. Ik weet precies wanneer de PH-ALR in Oslo (en dus KRS) was. Vorige jaar herfst heb ik het landingsjournaal van Oslo/Fornebu voor de periode 14 april 1939 tot en met 16 april 1940 gereconstrueerd op basis van rekeningen. Meer dan 3500 aankomsten en landingen. De PH-ALR had aankomst in Oslo op 14 juli, 31 juli en 2 augustus en retourneerde op 15 juli, 1 augustus en 3 augustus. Maar er is geen datum waar een KLM-vlucht niet aankomt. Dat zou ook kunnen betekenen dat het toestel onbeschadigd "op het droge" getrokken werd. Maar de datum is onbekend.

[Rob Mulder]

Mijn boek "Fornebu Lufthavn - En lufthavn blir til" werd overigens in oktober 2014 tot het "Beste Noorse Luchtvaartboek 2014" gekozen. Een prachtig boek over het ontstaan, de bouw en het gebruik van de oude luchthaven van Oslo, Fornebu. Het boekt telt 208 pagina's (+ 125 pagina's op een CD) and heeft 218 foto's en tekeningen, acht kleurenprofielen, en een gereconstrueerd landingsregister (1939-40) alsmede een index. Dit was al het twaalfde boek dat ik geschreven heb.