De KLM Vink en de Deco-versie.

[ruudvanom]

Hallo washout.

Het is beter dat ik aangeef dat het “Art Deco” logo het eerste beeldmerk van de KLM OP DE TOESTELLEN was.
Het blijft natuurlijk mogelijk dat in reclame uitingen toch het “vink” logo werd gebruikt omdat het grafisch makkelijker te verwerken was.
Ik heb daar geen zicht op en daarom misschien de verwarring over "het eerste beeldmerk".
Waarom ik daarmee kom? Dat is de afbeelding die jij plaatste en waarop “Affiche Brian” staat van 1919 met het "vink" logo.

Misschien dat iemand het logo gebruik op affiches, advertenties, materiaal, etc. kan uitdiepen. Het zou in ieder geval mijn ontstane frustratie over dit onderwerp verminderen.

Groet, Ruud.

[washout]

Excuus voor de verwarring, de gehele blz 18 en 19 laat zien dat het bedoelde affiche iets anders was, zie foto, en niets te maken had met KLM logo's
Overigens heb je gelijk, het vink-logo werd inderdaad begin jaren 20 ook al gebruikt in de reclame. Blijft de vraag, waarom de toepassing van de Art-Deco.

[Tracker "Jaap de Moor"]

Heren,

Het KLM embleem in de discussie begon mijn belangstelling op te wekken door het
benoemen van het Art Deco beeldmerk dat me tot op heden onbekend was.
Het was me nooit opgevallen als een afwijkend embleem, gevoerd tijdens de eerste KLM jaren.

Ik vermijd hier het woord 'Logo' opzettelijk, maar kom er later op terug.
En omdat ik het niet laten kan heb ik er ook nog wat franje bij gedaan.

Dat ontregelt mogelijk het strakke prentbriefkaarten topic; de embleem-discussie kan er ook uitgelicht worden onder een eigen naam. De Vink van KLM...

Ik heb altijd met de klassieke gevleugelde kroon geleefd als embleem, totdat men moderner wilde in de jaren zestig.
De Henrion kroon werd ontworpen, en na een hoop gestechel door de directie aanvaard.

Velen vonden het niet meer dan 'Ballen met een streep en een kruisje', maar men wende er
voorzichtig aan. Brave KLM'ers.

We zijn eigenlijk alleen bekend met onderstaande samenvatting van KLM emblemen.
De Art Deco optie komt daar niet in voor.







Ik dacht me iets te herinneren uit het boek '50 jaar KLM', en toog naar de boekenkast.
Geen 50 jaar te vinden, maar wél vond ik tot mijn verrassing 'KLM inBeeld', ja het zelfde boek!
Ik had dat ontvangen van een vriendelijk mens een paar jaar geleden,maar door fysieke malheur was het helemaal op de achtergrond geraakt. Ongelezen. Foei.
Maar nu kon ik gelukkig gaan mee puzzelen.

Het boek is prachtig uitgevoerd, glossy, mooie kleuren en met een schat aan KLM Posters.
Maar er is gekozen voor een net-niet zwarte letter als tekst, die ook nog eens onmogelijk klein is uitgevoerd. Een vreemde keus, want er is ruimte genoeg.
In ieder geval is het (voor mij) buitengewoon vermoeiend lezen.

De auteurs beginnen eigenlijk heel hap-snap met het Vink embleem op pagina 19, zoals hier voor al geplaatst.
De 18 pagina's daar aan voorafgaand zijn inleiding.
En daar blijft het bij; de Art Deco beeltenis komt niet ter sprake. Hoe mooi 'Deco' ze ook was.

Toch werd het een paar jaar gevoerd, met de F II in het Aviodrome als voorbeeld.
Het embleem is hier kunstig nageschilderd.







Hoelang, tot welke datum is nog steeds de vraag.
Ik weet het niet, maar heb wel een benadering, empirisch vastgesteld...Ja ja. Kom ik nog mee.

Ergens in de jaren twintig werd het vervangen door de duidelijker luchtvaart uitstralende Vink,
en die hield het héél lang vol.
Op gezag van 'de Ples'.







Totdat de mooie Connie een zwarte radarneus kreeg opgezet.
Weg embleem, slachtoffer der techniek.

Gezien de precisie van het embleem in het Aviodrome op de H-NABC, lijkt het waarschijnlijk dat daar veel meer informatie moet liggen. Niet alleen de sjablonen, maar ook de periode waarin, en de overgang op de rompen naar de Vink.
Heeft er iemand een ingang bij de conservator daar?

Ruud,ik moet je teleurstellen waar het je stelling betreft dat de Art Deco vermoedelijk aan de Vink is vooraf gegaan.
Want wat vinden we terug op de waardepapieren als Oprichtersbewijs?
Juist,de Vink!








Vroeger in de tijd dan het Oprichtersbewijs van KLM kunnen we niet terug gaan lijkt me.

Googlend vond ik meer.
Namelijk dat Hr Roosenburg niet zomaar een Haags jeugd vriendje was geweest van Plesman.
“Met wie hij menig robbertje had gevochten”, aldus het boek.
Nee, dat lijkt me eerder een door co-auteur Ron Wunderink ontworpen KLM-PR verhaaltje.
Ik heb in het verleden een paar maal met verbazing ondervonden hoe de werkelijkheid er in zijn KLM PR visie ging uitzien tegenover de pers.
Hij was in Vliegdienst ook bekend als 'Mister Wondering'..

Roosenburg werd architect en bouwde het eerste Passagekantoor voor Plesman en later het Haagse Hoofdkantoor.
Het ging dus veel verder dan een jeugdvriendschapje.
Hij ontwierp de Vink al in het prille begin.
Een monogram van de letters K, L en M, met een koninklijke hoed en vleugels met zeven vleugelpennen.

Of het al direct 'de Vink' heette betwijfel ik.
De vliegerwing ging in Nederland op zeker moment de Vink heten, zowel burger als militair.
Bij de brevet uitreiking ontving je je Vink.
Het ding had vleugels en klonk fonetisch als het Engels 'Wing'.

Die benaming bleef hangen tot in de zestiger jaren dacht ik.
Maar let wel, het is een eigen theorie, en open voor discussie.

In het boek staat ook de volgende afbeelding, waarbij door de gele omlijsting het net lijkt of er acht vleugelpennen zijn.







De voorstelling links is zuiver een holle PR-van-toen voorlichting.
De rechter belofte was nu en dan totaal niet waar te maken want hij was sterk weersafhankelijk.

In mijn NLM tijd waren er regelmatig rondvlucht weekeinden.
Minder goed vliegzicht leidde dan tot teleurstellingen, en daar tegenover stond prachtig zomerweer, met veel thermiek, en dus remous, dat er dan weer toe leidde dat halve gezinnen kotsend de twintig minuten vlucht doorbrachten en blij waren dat ze er weer uit mochten.

Acht keer zo'n rondje waarbij je je best deed over de Public Address om de rondvaart interessant te houden, in de wetenschap dat een deel van het hoog geëerd publiek voorover gebogen zat in een diep onderhoud met de KLM kotszak..., pardon, prullenzakje.

Ik dwaal weer af, daarom kan er nog wel iets bij dat totaal niet bijdraagt aan de embleem oplossing.
Ik ben toe aan het woord 'Logo', maar dat komt nog.

Tracker.

[ruudvanom]

Hallo washout.

Het is beter dat ik aangeef dat het “Art Deco” logo het eerste beeldmerk van de KLM OP DE TOESTELLEN was.
Het blijft natuurlijk mogelijk dat in reclame uitingen toch het “vink” logo werd gebruikt omdat het grafisch makkelijker te verwerken was.
Ik heb daar geen zicht op en daarom misschien de verwarring over "het eerste beeldmerk".

Hallo Tracker.

Ik was al eerder tot de conclusie gekomen dat het Art Deco "logo" alleen op de toestellen stond.
Maar net als Washout blijf ik met de vraag zitten van het hoe en waarom dat logo in het begin werd gebruikt op de toestellen en niet de "vink".
Het blijft vreemd dat de KLM de "vink" als eerste beeldmerk ziet en over het Art Deco logo zwijgt.

Groet, Ruud.

[Tracker "Jaap de Moor"]

Ik had je gelezen Ruud.
Het was me niet ontgaan, maar je vraag is op dit moment nog niet te beantwoorden.
Vandaar ook mijn suggestie dat er mogelijk meer kennis over is bij de conservator van het Aviodrome, onder andere.
KLM zwijgt niet geheel over Art Deco, maar zover was ik nog niet...

[Classic]

De samenwerking tussen Roosenburg en Plesman gaat nog verder terug.
Roosenburg gaf al vorm aan de ELTA!

https://books.google.nl/books?id=tgr...enburg&f=false

Met vriendelijke groeten,
Classic

[Tracker "Jaap de Moor"]

Vink en Deco-vink.

De KLM Vink en de Deco-versie heb ik tot nu toe bewust embleem genoemd, en beeldmerk, zoals Ruud ook al deed.
Maar de schrijvers van het bewuste boek beginnen al van aanvang aan met het woord 'Logo'.
Het is uit gegeven in 1994.

Ik kom hier op omdat het woord Logo helemaal niet bestond in onze taal.
Afkomstig uit het Grieks, (=woord), maar zelfs in het Engels ook niet als alleenstaand woord in gebruik.
In Amerika deed men er andere dingen mee en werd het langzaam aan de benaming voor een beeld van een merknaam, al of niet met letters erin.

Maar wij hier wisten nog van niets.
Ik kende het woord niet totdat het opeens binnen kwam, en wel door de luchtvaart.
Dat is ook de reden dat ik er hier iets over zeg; dit taallesje had anders direct gewist mogen worden...

Rond 1980 kwam de SUD in KLM. De Stretched Upperdeck 747.
Ik geloof dat het bij die gelegenheid was dat er in de verschillen-cursus gesproken werd over een voor mij nieuw begrip.
Aan de uiteinden van het stabilo waren felle lichten ingebouwd die gericht het kielvlak beschenen.
Bedoeld als reclame verlichting op de grond in het donker, zodat er allerlei maatschappijnamen zichtbaar werden waar dat voorheen nog donkere kielvlakken waren geweest.

Het waren de 'Logo Lights'.
Ze kwamen ook op de checklist voor omdat ze na de take-off uitgezet moesten worden.
Het woord Logo werd toegelicht als apart punt in een herderlijk schrijven van de Chef Vlieger.
Dat zegt al genoeg over de veronderstelde onbekendheid ervan.

Sindsdien drong het overal door en burgerde in in onze taal.
Iemand jonger dan veertig weet niet beter, vandaar deze uitleg.
Hetzelfde gebeurde met het mallotige woord 'impact' dat nu door iedereen gebezigd wordt, al
klinkt het dan vaak als 'ínpek'.

Tot 1980 schoof iedereen matig verlicht door het luchtruim.
Als je een tegenligger ontmoette die 1000 ft onder of boven je zat, dan was het wederzijds gewoonte geworden om even met een landing light te seinen naar elkaar, voordat je met dubbele snelheid onder elkaar doorkwam.
Maar indien voorzien van Logo Lights werden die dan ook aan gezet, wat door de tegenligger die het nog niet had als uitsloverig werd bestempeld.
Over de radio kwam er dan af en toe een schampere opmerking: Look here!,Well well!, enz.
Dat duurde toch wel een jaar...

Tussen de Perzische Golf en voormalig Yugoslavië (als voorbeeld) vloog heel veel verkeer tezelfdertijd zowel West- als Eastbound.
Dus veel tegenliggers, waardoor de Logo Lights maar permanent werden aan gelaten.
Vliegdienst was daar niet blij mee, 'want dat stond nergens'.

Tót dat de Gulfwar los brak en er een Iraanse Airbus per abuis door een Gung-Ho Amerikaans
schip uit de lucht werd geschoten, in '88.
De Gulf en de Noord Saoudië route werden deels verboden gebied, en na her-opening moest er van alles verplicht gedaan worden om herhaling te voorkomen, zoals extra radio, transponder, radar en verlichting.
Daar hoorde ook het standaard voeren van de Logo Lights bij.
Zo ook boven Afghanistan vanaf die tijd.
Voortschrijdend inzicht heet dat. See and be seen!

De 'Special Gulf Procedures' werden in het Regional Route Operations Manual opgenomen op een gele bladzijde, ten teken dat het tijdelijk was, in afwachting van een definitief ICAO besluit.
Dat is dacht ik tien jaar zo gebleven... Ambtelijke molens.


We zijn hiermee geen bal opgeschoten waar het Plesman en zijn Vink betreft.
Komt nog.





Tracker.

[Pim Pouw]

Ik zet net naar het eerste "logo" te kijken en zie er bovenop al een koninklijke kroon ! Raar je zou te verwachten dat je koninklijk wordt naar honderd jaar.
Blijkt Wilhelmina al voor de oprichting het predicaat koninklijk te hebben verleend !

[washout]

Wat ik me afvroeg, was, of Fokker zelf een beschilderingsschema ontwierp voor de afgeleverde vliegtuigen. Als je kijkt naar de diverse luchtvaartmaatschappijen uit die tijd, lijkt het alsof ze allemaal een vergelijkbare beschildering hebben, een rompvoorstuk in een zekere kleur, eindigend in een druppelvorm achter de toegangsdeur, en dan het achterstuk in een andere kleur. Deed Fokker dat op eigen doft? Pas bij de F-XX, de F-XXXVI en XXII werd een andere schema toegepast. Zou het Art-Deco embleem dan door Fokker zijn bedacht en aangebracht? In het R.E.G. Davies boek over de Lufthanza vond ik dit fotootje van de F-III met een vergelijkbare beschildering.

[Tracker "Jaap de Moor"]

De exacte datum waarop door Plesman en zijn staf werd overgestapt van de Deco versiering naar de Vink op de vliegtuigen, zullen we alleen te weten komen als de betreffende brief van zijn hand uit 1924 bovenwater komt.
Totdat moment blijft het gissen.

De tijdspanne waarin dat plaats vindt heb ik wél terug kunnen brengen tot een paar maanden
in 1924.
En wel tussen 1 april en 1 augustus van dat jaar.
Ach, van wezenlijk belang is dat niet direct, maar het is altijd prettig als de tijdlijn weer glad gestreken kan worden.

Er zijn regelmatig KLM vliegtuig foto's verschenen in die tijd, maar de datum van zo'n foto ligt bijna nooit helemaal vast.
Tenzij hij gekoppeld kan worden aan een specifieke gebeurtenis, zoals de aflevering, een vliegdag ergens, of: een crash.
Een capotage, om in de tijd van toen te blijven.

Want crashes zijn vast gelegd. Allemaal.
Helaas vaak zonder foto, maar nu en dan ook mét.
Dus ben ik naar de crash site gegaan van Herman Dekker, en heb de betreffende capotages op een rijtje gezet.
Met dank aan Herman uiteraard.

KLM huurde in 1920 DH-16's in voor de diensten naar Londen.
Maar in 1921 werd er met eigen Fokker F II en meerdere F III's geopereerd.

Deze waren allemaal voorzien van het Deco embleem op de romp.
Net achter de vleugel en de paar schaarse ramen waarvan er twee halfrond waren.
Vreemd gezicht bij een verder nogal hoekig gelijnd vliegtuig.
Dat zou een bijkomende reden geweest kunnen zijn voor de vorm van het embleem.
Bij de F III echter werden die ramen ook hoekig, maar het embleem bleef wat het was.
Om het nog even in de herinnering te roepen:







Het KLM monogram is me duidelijk. De kroon ook omdat men 'Koninklijk'werd verklaard.
Een enorm voorrecht in die tijd.
Ik zou dat nu willen klassificeren als pure Klassenjustitie. Er was per slot nog niets verdienstelijks gepresteerd.
Maar het stond goed.
British Airways, ook in zijn eerdere onderdelen, is nooit tot Royal benoemd...

Door de verschillende rompkleuren voor en achter het embleem lijkt het niet symmetrisch, maar is dat wel.
Over de betekenis van de 'opvulfranje' kan ik niets zeggen.
Nou ja, zouden het dan toch mogelijk nog opgevouwen vleugeltjes zijn van een embryonale vogel, nog in het ei?
Nog niet uitgevouwen tot de latere Vink?

De eerste crash foto is van 21 mei 1921.
De laatste is van 13 maart 1924.
Daarna verschijnt de Vink op de romp, maar nu eerst de opvolgende foto's voorzien van Deco.





















Dan wordt het augustus 1924.


vervolgd.