JAT staat voor Jugoslavenski Aero Transport.


De naam als zodanig bestaat niet meer, de maatschappij, deels zelfstandig, nog wel onder de naam
Air Serbia.
Er is in dat deel van Europa nogal wat gebeurd in de recente geschiedenis en men kijkt daar nu oplettend, zo niet argwanend, naar elkaar vanachter opnieuw gedefinieerde grenzen.


In 2003 moest JAT moderner, andere kleuren en een andere naam.
Het ging JAT Airways heten, maar dat was niet echt een modernisering, want de oorsprong van de voormalig Jugoslavische maatschappij lag al ver terug, in 1927, toen ze 'Aeroput' werd genoemd.
En in goed Servisch betekent dat 'Luchtweg', dus men was in feite terug bij de kern.
Eerst maar een Aeroput foto. Die club draaide voorspoedig, maar wel ook een tikje hulpbehoevend, net als KLM toen.



Naam: Aeroput, JAT, 1927.jpg
Bekeken: 806
Grootte: 41,7 KB




Men begon met Potez, er kwam wat Engels bij, DH, plus later de Electra 10. De Duitsers waren er niet in trek. Dat zou wel eens met WW 1 te maken kunnen hebben.


WW 2 bracht een einde aan Aeroput, maar in 1947 begon men weer met frisse moed, en met de blik naar het Westen gericht, wat vliegtuigen betreft. Opmerkelijk voor een semi-Oostblokland toen.
Onder de eerder genoemde naam JAT. Jugoslavenski enz.
Een kenmerkende rode ovaal op een donkerblauwe staart met een voornamelijk witte romp.
De reclames waren wat zoetig en op de linker is de staart fout afgebeeld...



Naam: JAT 1952.jpg
Bekeken: 698
Grootte: 13,2 KB Naam: JAT  1965.jpg
Bekeken: 766
Grootte: 70,8 KB




Vrijwel alles werd uit het Westen betrokken, en men had zelfs de Europese primeur van de 737!
Daar tussen zat nog een enkele Rus, en de verschrikkelijke Rombac 1-11. BAC moet in nood hebben verkeerd om dit avontuur met Ceaucescu aan te gaan.


Naam: JAT Convair Belgrade.jpg
Bekeken: 803
Grootte: 42,0 KB



Naam: JAT Convair Zagreb.jpg
Bekeken: 731
Grootte: 38,1 KB




De Caravelle deed het goed, en daarmee was de tijd van de achter instaptrap gearriveerd.
Het moest opstoppingen voorkomen in het middendeel van de cabine omdat een ieder daar uitgebreid zijn dikbetaalde stoel-territoir ging installeren.
Nu kon dat van twee kanten benaderd worden.
Dat was de theorie, maar het viel tegen omdat er in de regel achterin meer passagiers geplanned waren dan voorin, en dat had weer alles te maken met een gunstiger zwaartepunt en daardoor een lager brandstof verbruik.
Bij free-seating was het beeld vaak andersom.
Gates waren in opkomst; men arriveerde per bus bij het vliegtuig, of wandelde gezellig koutend over het platform.



Naam: Belgrade_Airport_1960s.jpg
Bekeken: 756
Grootte: 43,0 KB



Naam: Zagreb  achtertrap.jpg
Bekeken: 759
Grootte: 91,1 KB




Naam: Zagreb voortrap.jpg
Bekeken: 673
Grootte: 141,4 KB





Door een creatieve communistische architect ontstond hier de verkeerstoren die dreigde om te vallen maar dat niet deed.
Eén keer zo iets bouwen, OK, maar niet overal...


---------------------------------------------


vervolgd