Mach tuck

[Arjan]

[div=float: right; width: 410x;][/div]

Mach tuck is een aerodynamisch effect, waarbij de neus van een [wiki]vliegtuig[/wiki] de neiging heeft naar beneden te gaan op het moment dat de luchtstroming over de [wiki]vleugel|vleugels[/wiki] supersonische snelheden bereikt. Het vliegtuig vliegt nog subsonisch, iets onder Mach 1.0 wanneer dit effect voor komt.[footnote](2003) Pilot's Handbook of Aeronautical Knowledge Pilot’s Handbook of Aeronautical Knowledge]. U.S. Government Printing Office, Washington D.C.: U.S. Federal Aviation Administration, pp. 3-37 to 3-38. FAA-8083-25.[/footnote]


Als de luchtsnelheid het kritische [wiki]Mach[/wiki] nummer overschrijdt, krijgt de vleugel een toenemende [wiki]liftkracht[/wiki] waarbij de neus naar beneden moet wijzen om op dezelfde hoogte te blijven vliegen.
Met toegenomen snelheid beweegt de schokgolf iets naar achteren, waardoor het centrum van de druk ook naar achteren beweegt waardoor de neus naar beneden wordt geduwt. Dit wordt in het Engels "tuck" genoemd.
Als niets wordt ondernomen bij een vliegtuig dat niet ontworpen is om sneller dan het geluid te vliegen, dan kan een Mach tuck het gevolg zijn.
Hoewel Mach tuck geleidelijk optreedt, kan het zijn dat het drukcentrum zo ver naar achteren verplaatst dat het hoogteroer niet meer werkt, waardoor het vliegtuig in een stijle, soms oncontroleerbare duikvlucht kan belanden.[footnote](2004) Airplane Flying Handbook. U.S. Government Printing Office, Washington D.C.: U.S. Federal Aviation Administration, pp. 15-7 to 15-8. FAA-8083-3A. [/footnote]
Bovendien, als de schokgolf naar achteren gaat, kan het op het [wiki]hoogteroer[/wiki] slaan, waardoor de neiging on de neus naar beneden te bewegen versterkt wordt. Mede om deze reden hebben veel [wiki]subsonisch|subsonische[/wiki] en [wiki]supersonisch|supersonische[/wiki] vliegtuigen een [wiki]stabilo[/wiki] dat volledig beweegbaar is, in plaats van een hoogteroer dat aan het stabilo bevestigd is.[footnote]Transonic Aircraft Design[/footnote]

Het is niet altijd mogelijk om van een Mach tuck te herstellen. In sommige gevallen vertraagt het vliegtuig omdat de luchtdichtheid groter wordt, waarna het weer mogelijk is het vliegtuig te besturen.