Stermotor

[ReneL]

[div=float: right; width: 290px;]
Opengewerkte stermotor[/div]

Een stermotor of radiaalmotor is een verbrandingsmotor waarbij de krukas in het midden zit en de cilinders naar buiten wijzen in de vorm van een ster.
De stermotor was bij propellervliegtuigen een algemeen gezicht voordat het werd verdrongen door de [wiki]Turbine|turbinemotoren[/wiki].

Een van de zuigers is met de drijfstang direct aan de krukas gemonteerd. De overige zuigers zijn met hun drijfstangen aan een ring gemonteerd die aan de drijfstang van de hoofdzuiger zit (zie animatie).

De meeste viertakt motoren hebben een oneven aantal cilinders. Hierdoor kunnen de cilinders om en om ontstoken worden om een zo effici?nt mogelijke slag te maken.

[h3]Ster- of Lijnmotor[/h3]In de jaren 30 waren zowel de ster- als [wiki]lijnmotor[/wiki] in gebruik. De stermotor was populair omdat het eenvoudig is. Daarnaast hadden marine vliegdiensten een zeer grote voorkeur voor de stermotor omdat ze voor vluchten boven water de meest betrouwbare motor wilden. Daarnaast was de betere gewicht/vermogen verhouding een voordeel voor gebruik op [wiki]Vliegkampschip|vliegdekschepen[/wiki].
Hoewel lijnmotoren een kleiner vooraanzicht, en daarmee betere stroomlijning, opleveren, hadden ze als nadeel dat de koeling complexer was, en dat de motor hierdoor veel gevoeliger was voor oorlogsschade.

Verreweg de meeste vliegtuigen uit de jaren 30 hadden een zogenaamde [wiki]NACA-cowling|NACA-motorkap[/wiki] om de luchtweerstand te verminderen.

[h3]Stermotoren met meerdere rijen[/wiki]De meeste stermotoren hadden maar een rij cilinders. Maar naarmate de motoren groter werden was het nodig meerdere rijen te gebruiken. Meestal waren dat twee rijen, maar de grootste stermotor die veelvulding gebouwd is, de Pratt & Whitney Wasp Major, had 28 cilinders in vier rijen. Rusland heeft een beperkt aantal 'Zvezda'-motoren gebouwd, welke tot maximaal 56 cilinders hadden.

[h3]Moderne stermotoren[/h3]Zeker drie bedrijven bouwen tegenwoordig stermotoren. Vedeneyev engines bouwt de M-14P, een 360 PK stermotor, welke gebruikt word in Yakovlevs, en Sukhoi Su-26 en Su-29 aerobatic vliegtuigen. De M-14P is ook populair bij bouwers van experimentele vliegtuigen zoals de Culp's Special, and Culp's Sopwith Pup, Pitts S12 "Monster" and the Murphy "Moose".
Australia's Rotec Engineering bouwt 110 PK 7-cilinder en 150 PK 9-cilinder motoren.
Miniatuur stermotoren voor modelvliegtuigen worden door OS, Saito en Technopower gemaakt. Saitor maakt 3-cilinder motoren in drie verschillende maten, evenals een 5-cilinder motor.