Vizier Fokker D.XXI

[eric7325]

Even iets anders. De vizier-kijker van de D.21 zou van de firma Goertz zijn. Maar ik lees meerdere varianten van deze naam op het internet.
Naast Goertz vind ik op het internet ook Goetz , Goerz of Görtz . Is bekend waar de fabriek stond ? Kan dit Berlijn zijn , maar ik vind ook Wenen als locatie..
De firma C.P. Goetz uit Berlijn lijkt mij eigenlijk de meest waarschijnlijke firma ...

Kan eigenlijk weinig gegevens vinden over dit vizier, bestaan er geen tekeningen van?
Misschien zijn er patent tekeningen te vinden?

Mooi voorbeeld over de naam vond ik bijvoorbeeld op deze site, de kijker is niet de juiste maar goed :

http://gunsight.jp/b/english/data/sight-e-aanm2.htm

[Pim Pouw]

Kan eigenlijk weinig gegevens vinden over dit vizier, bestaan er geen tekeningen van?

Misschien omdat het een waardeloos ding is tijdens een luchtgevecht
Ik kan me niet voorstellen dat je er iets mee kunt raken behalve een langzaam bewegende boot of tank

[rpflug]

In het overzicht staat dat dit vizier door de Finse luchtmacht werd gebruikt. Volgens mij was het vizier op de neus van de D.XXI van de LVA nog veel meer basaal.

[Pim Pouw]

Volgens mij was het vizier op de neus van de D.XXI van de LVA nog veel meer basaal.

Basic maar wel bruikbaar.

Met een telescoop kan je geen "deflection shot" uitvoeren en is dus waardeloos in een dynamisch luchtgevecht.

[huub vink]

Toen Daan bezig was met zijn virtuele fokker D.XXI heb ik een poging gedaan om achter de geheimen van het staafvizier of richtstok te komen waarvan de Nederlandse jagers in 1940 waren voorzien.

Het bleek inderdaad vrijwel onmogelijk om hier informatie over te vinden op het internet. Diverse bronnen noemen Goertz of Görtz als fabrikant. Görtz was echter een fabrikant van optische toestellen waarin lenzen verwerkt zaten. Zo maakte Görtz bijvoorbeeld een telescoopvizier voor de voor het Mauser 1898 geweer. En ik denk dat het richttoestel achter Eric z'n link in een telescoop is zoals de Duitsers ook gebruikte (ZFR 5 (Zielfernrohr). Na de oorlog heeft de firma Görtz nog enige tijd camera's gemaakt.
Omdat er in het staafvizier geen lenzen zitten ben ik steeds meer gaan twijfelen of het richttoestel überhaupt wel door Goertz of Görtz is gebouwd, of dat het toestel wellicht gewoon door een Nederlands bedrijf in elkaar is gezet.

Op de D.XXI van het MLM staat zo'n vizier. En eerlijk gezegd had ik het ding nooit goed bekeken tot ik er door Daan in geïnteresseerd. Tijdens het gesprek wat ik met de mensen van het MLM had werd mij verzekerd dat het richttoestel een op de D.XXI een origineel of een exacte kopie is van het ding wat in 1940 op de Nederlandse jagers te vinden was. Bij gebrek aan beter, ben ik er dan ook vanuit gegaan dat het ding op z'n minst een exacte kopie moet zijn.

Reden genoeg om het ding op de neus van MLM D.XXI eens goed te bekijken. Allereerst een wat matige foto om te laten zien wat ik bedoel.



Het ding bleek ingewikkelder dan het o het eerste gezicht lijkt. Het toestel bestaat uit een dikwandige holle staaf van ongeveer 50 centimeter lang en een buiten diameter van ongeveer een halve duim. Aan weerzijde zitten blinde doppen op de buis gesoldeerd en op de buis is een half ellipsvormig kringvizier gemonteerd als vizier, dit vizier zit op een korte huls gesoldeerd , wat precies om de buis van het vizier kan glijden en vast geklemd kan worden met een schroefje. Aan de voorzijde van het vizier zit een zelfde hulsje gemonteerd met daarop een ringetje, wat dient als korrel. Voor de mensen die iets hebben met antiek luchtafweer geschut zullen dit principe herkennen. De buis van het vizier was met klemmen gemonteerd op twee stangetjes met contramoeren waardoor het geheel in hoogte en ook de hoek verstelbaar was. Om dat zowel de korrel als het vizier om de buis kunnen draaien is een eventuele afwijking naar links of recht eenvoudig te compenseren. Met deze kennis in het achterhoofd heb ik onderstaande tekening gemaakt.



Verder heb ik alle foto’s bestudeerd die ik van het origineel kon vinden bestudeerd. Op de bekende foto van de schilder Martens is het vizier goed te zien. Het geheel zit er in grote lijnen precies uit als het ding in het MLM. Echter als je beter kijkt zie je dat het halve ellipsvormige kringvizier er iets anders uit ziet. Ook lijken de luxe pootjes waarop het vizier van het MLM toestel staat en werkelijkheid meer op ordinaire draadeinden.





Ook blijken er ook nog originele onderdelen te bestaan van het vizier. Op het wrak van de 299 in het Crash museum blijkt de achterste steun van het vizier nog aanwezig. Het laat de klem zijn waarin de buis van het vizier werd vast geklemd en zelfs het gaatje van de borg schroef is duidelijk te zien.



De exacte diameter van de bus is dus nog vrij eenvoudig te achterhalen. Met een schuifmaat naar het Crashmuseum en je weet het direct.

Tot zo verre mijn bijdrage over dit richttoestel en dan weten jullie direct waar het richttoestel op Daan z’n model op gebaseerd is.

Met groet,
Huub

[huub vink]

Nog even een aanvullinkje op het verhaal hierboven. In de staaf/buis zijn een aantal sleuven gefreesd. Volgens de man van Het MLM waren deze aangebracht om trillingen (resonatie) te beperken.

Het geheel was zwart geanodiseerd of strak met matte zwarte lak gespoten.

Met groet,
Huub

[eric7325]

Ik begin er ook steeds meer naar te neigen , dat het richtvizier een plaatselijk (goedkoop) werkplaats product is . Kan mij ook niet voorstellen dat er lenzen in de buis zitten. Het Goerz vizier is denk ik alleen bij Finse toestellen ingebouwd, zoals op mijn eerdere afbeelding. Misschien was dat ooit ook bedoeld voor de Nederlandse toestellen ......

https://commons.wikimedia.org/wiki/F...ilumuseo_3.JPG

[Pim Pouw]

Toen Daan bezig was met zijn virtuele fokker D.XXI heb ik een poging gedaan om achter de geheimen van het staafvizier of richtstok te komen waarvan de Nederlandse jagers in 1940 waren voorzien.

Omdat er in het staafvizier geen lenzen zitten ben ik steeds meer gaan twijfelen of het richttoestel überhaupt wel door Goertz of Görtz is gebouwd, of dat het toestel wellicht gewoon door een Nederlands bedrijf in elkaar is gezet.

Bij gebrek aan beter, ben ik er dan ook vanuit gegaan dat het ding op z'n minst een exacte kopie moet zijn.

Van het Nederlandse richtvizier bestaat een compleet origineel tekeningen pakket. ( denk tekeningen pakket voor de G1 )
Dit tekeningen pakket is aanwezig in het nationaal archief. Uit mijn hoofd is het gewoon door Fokker ontworpen en gemaakt.

In de staaf/buis zijn een aantal sleuven gefreesd. Volgens de man van Het MLM waren deze aangebracht om trillingen (resonatie) te beperken.

Dat klopt niet. De sleuven zijn daar om de richtmiddelen op verschillende plekken te monteren en te verschuiven.

Nogmaals een vliegtuig vizier met vergroting is waardeloos in een luchtgevecht. Wel een bruikbare toepassing is een duikbommenwerper bijvoorbeeld.

Hoe simpel het Fokker vizier ook lijkt , gebruikt op de juiste manier werkt het prima.
Je stelt het vizier in hoogte af zodat als je normaal zit als piloot de voorste korrel en het achterste kijkgaatje in lijn zitten.
Van de driehoek met grote ring kan je dan de grote ring gebruiken om een deflectie schot uit te voeren.

Ik denk dat de verschillen tussen de MLM vizier en de foto van de echte komt omdat ze een Fokker G1 vizier op de MLM D21 gezet hebben.............

[Kaasjager]

Maar Pim, is er dan wel of geen verschil tussen de richtvizieren van de D.21 en de G.1?

[Pim Pouw]

Maar Pim, is er dan wel of geen verschil tussen de richtvizieren van de D.21 en de G.1?

Ik zal even vanavond in mijn archief moeten duiken